Οἱ Ἀναβάσεις σᾶς παραθέτουν τὴν εὔλογη ἐπιστολὴ-σχόλιο τοῦ Ἀρχ. π. Σαράντη Σαράντου πρὸς τὸν Μητροπολίτῃ Δημητριάδος Ἰγνάτιο ὡς βασικοὺ παρουσιαστὴ καὶ ὑπευθύνου τῆς ἐκπομπῆς «Ἀρχονταρίκι» μὲ θέμα «Ἡ χαρὰ τοῦ ἐρώτα» (26/5/13).
Ἡ χαρά τοῦ ἔρωτα
Σχόλια στήν ἐκπομπή «Ἀρχονταρίκι»
Σεβασμιώτατε Ἅγιε Δημητριάδος
κ. Ἰγνάτιε
Χριστός Ἀνέστη!
Στό Ἀρχονταρίκι τῆς περασμένης Κυριακῆς 26ης Μαΐου τοῦ 2013 εἴδαμε, παρακολουθήσαμε καί ἀπορήσαμε γιά ὅσα διημείφθησαν μεταξύ τῆς Ὑμετέρας Σεβασμιότητος καί τοῦ συνομιλητοῦ Σας πανοσιολογιωτάτου Ἱερομονάχου, τοῦ ὁποίου τό ὄνομα «σεμνύνομαι»νά καταγράψω. Τό θέμα τῆς ἐκπομπῆς ἦταν «ἡ χαρά τοῦ ἔρωτα».
Παράλληλα γιά νά γίνεται ζωντανότερος ὁ διάλογος καί γιά νά ἐμπεδωθεῖ ἀκόμα καί στό μακρυνότερο χωριό τῆς Ἑλλάδος μας, ἀλλά καί τῆς ἁπανταχοῦ οἰκουμένης τό θέμα πού ἀμφότεροι προβάλατε, παρενεβάλλοντο συνεντεύξεις μέ κάποιους νέους καί νέες πού ἐπιβεβαίωναν τό ἀλάνθαστο τοῦ περιεχομένου τῆς συνομιλίας σας.
Ἐπί προσθέτως σκοῦρες ἤ φωτεινότερες ταμπέλες ὑποχρέωναν τόν τηλεθεατή σέ ἀνάγνωση γιά νά μή χαθεῖ τό παραμικρό νόημα καί τό ἐλάχιστο μήνυμα πού προέκυπτε ἑκάστοτε ἀπό τά λεγόμενά σας. Ἡ κύρια ταμπέλα πού ἐπιδιωκόταν νά κολλήσει στά μυαλά καί στίς καρδιές μικρῶν καί μεγάλων τηλεθεατῶν ἦταν: «Ἡ χαρά τοῦ ἔρωτα».
Οὔτε μιά φορά δέν ἀκούστηκε ἀπό ἀμφοτέρους ἡ λέξη γάμος, οὔτε κἄν καί ὑπονοήθηκε. Οὔτε ὁ ἕνας οὔτε ὁ ἄλλος μπορέσατε νά προφέρετε τή λέξη γάμος, ἴσως γιά νά μή κακοχαρακτηρισθεῖτε ἀπό τούς κοσμικούς νέους, ἀγόρια καί κορίτσια πού σᾶς ἄκουγαν καί σᾶς ἔβλεπαν. Ἴσως σκεφτήκατε: στό σπίτι τοῦ κρεμασμένου δέν μιλᾶνε γιά σχοινί…
Λυπούμαστε βέβαια, διότι ἡ ἀποστασία μας, ἡ ἁμαρτωλότητά μας, μικρῶν καί μεγάλων, μᾶς ἔφερε σ’ αὐτό τό ἀδιέξοδο, νά μή μποροῦν τά παιδιά μας νά κάνουν γάμο λόγῳ τῆς δεινῆς κρίσεως. Ἡ ἀφροσύνη μας, ὁ σπάταλος παρελθών βίος μας, ἡ ὄντως βαρειά ἔνοχη ἀνοχή ὅλων μας στή βδελυκτή γιά τό Θεό πορνεία, στή μοιχεία, στήν ἀσυγχώρητη, κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, ὁμοφυλοφιλία, στίς χιλιάδες ἐκτρώσεις, ἔδωσε τά δικαιώματα στούς ντόπιους καί ξένους δυνάστες νά μᾶς ποδοπατοῦν, νά μᾶς γκρεμίζουν τήν πολυτίμητη ἁγία ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας, νά ἐξευτελίζουν τή μοναδική θεανθρώπινη παιδεία μας καί νά ἐκποιοῦν ἀδίστακτα ὅλον τό δημόσιο, τόν ἰδιωτικό καί πολιτιστικό πλοῦτο μας.
Ὁ ἅγιος Ἐθναπόστολος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ἔλεγε στούς ὑπόδουλους ραγιάδες προγόνους μας, ὅτι οἱ Τοῦρκοι κατακτητές ὅλα μποροῦν νά σᾶς τά πάρουν. Τό Χριστό καί τήν ψυχή σας κανένας δέν μπορεῖ νά σᾶς πάρει, ἄν σεῖς οἱ ἴδιοι δέν τούς τά δώσετε. Ἔτσι κράτησαν τήν ἁγία μοναδικότητα τῆς ὀρθοδόξου ἀκαταβλήτου πίστεως.
Ἀπορῶ καί ἐξίσταμαι, σεβαστοί ἅγιοι πατέρες! Κατά τήν ἱερά διακονία Σας στό τρισευλογημένο Μυστήριο, τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως πού ἐπιτελεῖτε, χειρίζεσθε τούς νέους καί τίς νέες μας μέ τά κοσμικά κριτήρια τῆς ψυχαναγκαστικῆς νοοτροπίας τῶν ψυχολόγων καί διαφόρων εἰδῶν ψυχοθεραπευτῶν; Ἐφόσον οἱ κοσμικοί ψυχοθεραπευτές δέν γνωρίζουν τήν παντοδύναμη ἄκτιστη Χάρη πού καταξιώνει ὅλες τίς θεανθρώπινες λειτουργίες, τί ἄλλο μποροῦν νά συμβουλεύουν παρά νά νομιμοποιοῦν ἀπροϋπόθετα καί νά συγκατατίθενται ἀναγκαστικά στά ἀνθρώπινα πάθη; Τά θεωροῦν μάλιστα ὡς κατά φύσιν ἀρετές. Ὅμως μέ τήν πολλαπλῆ χρήση καί ἐναλλαγή τῶν ἐρωτικῶν συντρόφων βουλιάζει ὁ νέος στήν αὐξανόμενη καί ὀγκούμενη κατάθλιψη, φυσικό ὑποπροϊόν τῆς ἁμαρτίας, κατά τούς φιλόθεους καί φιλανθρωπότατους ἁγίους Πατέρες.
Σεβαστοί πατέρες, ἀπορῶ καί ἐξίσταμαι γιά τίς ἐπί μέρους χτυπητές ψυχολογικές φράσεις, τούς ὅρους καί τίς μεθόδους πού δανείζεσθε ἀπό τούς οὐμανιστές, τάχα ἐπιστήμονες, γιά νά ἀμνηστεύσετε τά πολλαπλᾶ πάθη τῶν σαρκικῶν πτώσεων καί νά ἐνθαρρύνετε τούς νέους νά μήν ἀνησυχοῦν, ἐνῷ λιμνάζουν καί σαπίζουν παθητικά μέσα «στή χαρά τοῦ ἔρωτα».
Ταπεινῶς φρονῶ, ὅτι ἡ κορύφωση τοῦ τηλεοπτικοῦ δράματος τῆς 26ης Μαΐου στό Ἀρχονταρίκι βρίσκεται στόν εὐτελισμό τῶν παραδοσιακῶν ἱερέων - πνευματικῶν, πού ἐπειδή, κατά τήν ἐκτίμησή σας, δέν κατάφεραν νά ζήσουν τή «χαρά τοῦ ἔρωτα», μπερδεμένοι οἱ ἴδιοι προσπαθοῦν νά ἐπιβάλουν τά ἀπωθημένα τους στούς ἄλλους. Ὁ νοσηρός γεροντισμός βασανίζει σαδιστικά τούς νέους πού θέλουν οἱ γέροντες νά πατρονάρουν, καθώς ἰσχυρίζεσθε, καί τούς πειθαναγκάζει τούς νέους σέ ἀνέραστες ψυχαναγκαστικές νοσηρές καταστάσεις.
Σεβαστοί πατέρες, δικαίωμά σας εἶναι νά λέτε αὐτά πού λέτε καί νά θεωρεῖτε τούς ἄλλους ἱερεῖς ἀγράμματους, ἀνέραστους ἀνώριμους, ἄσχετους μέ τήν ἐν Χριστῷ πνευματική ἄσκηση. Ἐπιτρέψατέ μας ὡστόσο νά σᾶς ἐκφράσουμε τό βαθύτατο πόνο μας, γιατί, ἐνῷ θά ἔπρεπε ὡς ἄγαμοι διακριτικοί Κυρηναῖοι νά συμπαρίστασθε στό σκληρό ἀγῶνα τῶν μαχίμων ἐφημερίων τῆς ἁγίας Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας μας, στόν ἀγῶνα γιά τήν προσφορά τῆς καλῆς ἐν Χριστῷ παιδείας στά παιδιά μας, στά ἐγγόνια μας καί στά βαρυανασαίνοντα πνευματικά μας τέκνα, ὅμως διαλέγετε νά τούς δημιουργεῖτε ἄλλας ἀκοάς, ἄλλες εἰκόνες, ἄλλους δρόμους ἀσύμβατους μέ τή δοκιμασμένη θεανθρώπινη Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ὅλο τό πνεῦμα τῆς ἁγίας ὀρθόδοξης θεανθρωπολογίας μας εἶναι σταυροαναστάσιμο. Χωρίς Σταυρό, χωρίς σκληρό, ἤπιο ἤ ἀνένδοτο ἐν Χριστῷ πνευματικό ἀγῶνα κατά τῶν σαρκικῶν παθῶν, οὔτε στά βιωτικά ὁ νέος ἤ ἡ νέα μποροῦν νά προκόψουν, οὔτε κατά μείζονα λόγο νά πορεύονται στήν ἐν Χριστῷ θέωση πού εἶναι καί ὁ ὕψιστος προορισμός καί τῶν ἐγγάμων καί τῶν ἀγάμων ἀνδρῶν καί γυναικῶν Χριστιανῶν.
Ὁ Μέγας Βασίλειος μέ τούς αὐστηρότατους Ἱερούς Κανόνες του κατά τῶν σαρκικῶν παθῶν ἦταν ἀνέραστος κατά Θεόν καί σαδιστής στήν ποιμαντική συμπεριφορά του πρός τούς νέους; Ἦταν ἄμοιρος τῆς φλογερῆς ἀγάπης πρός τόν Χριστό καί πρός τόν ἄνθρωπο;
Πάντως, ἐφόσον δημοσίως διακηρύσσετε τά ἀσύμβατα μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη μας, εἴμαστε ὑποχρεωμένοι μολονότι οἱ ἐλάχιστοι, καί οἱ χειρότεροι ποιμένες τοῦ Χριστοῦ νά ἐνημερώνουμε μικρούς καί μεγάλους γιά τίς γραμμές σας.
Μόνο μέσα στό ἱερό Μυστήριο τοῦ γάμου καταξιώνεται, χριστοποιεῖται, χαλυβδώνεται ἡ χαρά τοῦ ἔρωτα. Μόνο μέσα στό ὄγδοο μυστήριο τῆς ἁγίας ἐν Χριστῷ Παρθενίας καταξιώνεται ὁ ἐν Χριστῷ ἄγαμος ἤ ἡ ἐν Χριστῷ ἄγαμη παρθένος καί ζοῦν τό θεῖο ἔρωτα.
Ὅλα τά ἄλλα ἐπιχειρήματα καί εὐφυολογήματα ἐκτρέπουν τούς ἀνθρώπους στούς ἀτομικούς φιλοσοφικούς κρημνούς κατά τόν ἅγιο Ἰουστῖνο Πόποβιτς, καί τούς ὁδηγοῦν ἀργά ἤ γρήγορα στό χάος καί στή δυστυχία.
Γνωρίζουμε κοπέλλες σάν τά κρῦα νερά καί παληκάρια πού ἀντιστάθηκαν στίς πιέσεις γιά προγαμιαίες σχέσεις. Ἀφοῦ δυνατά, θερμά ἀγαπιώμαστε, γιατί νά μήν ὁλοκληρώσουμε τίς σχέσεις μας, ἰσχυρίζονται κάποιοι ἄλλοι. Ἀφοῦ ἀντιστάθηκαν διακριτικά καί σθεναρά, πέτυχαν μετά τό χαρισματικώτατο Μυστήριο τοῦ Γάμου τή χαρά τοῦ ἔρωτα μέ τίς εὐχές τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας μας καί τοῦ πνευματικοῦ τους πατρός. Ὁ προηγούμενος ἀγώνας γιά τήν καθαρότητα προετοίμασε τό θαῦμα τοῦ Γάμου τῆς Κανᾶ.
Στά πρόσωπα τῶν νέων ἀγοριῶν καί νέων κοριστιῶν, πού τούς παίρνατε συνέντευξη στό δρόμο γιά ἕνα τόσο σπουδαῖο θέμασέξ - ἐρωτική σχέση, διακρίναμε ἕνα χαμόγελο ἀμηχανίας. Ἴσως δέν περίμεναν νά κατέβει στό πεζοδρόμιο ἕνα θέμα πού μύχια καί ἀρχετυπικά τό θεωροῦν πολύ σημαντικό, ἔστω καί ἄν δέν ξέρουν ἤ δέν μποροῦν νά τό διαχειρισθοῦν σωστά, χριστιανικά. Γιαυτό καί ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας ἀπό τούς πρώτους χριστιανικούς αἰῶνες ἀνήγαγε τήν ἐρωτική σχέση στό ἐπίπεδο ἑνός ἐξαιρετικοῦ κατά πάντα ἱεροῦ Μυστηρίου πού συγκεφαλαιώνει ὁλοκληρη τή ζωή τῶν νεονύμφων, τῶν τέκνων, ἐγγόνων κτλ καί τούς συνενώνει στό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, μέ Μακαρία Κεφαλή τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστό καί μέλη Του τούς νεονύμφους καί ὅλους τούς μύριους ὀρθοδόξως βαπτισμένους χριστιανούς. Θησαυροί πολυτιμότατοι τό Εὐαγγελικό καί Ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τοῦ Γάμου ἀπό τά ὁποῖα προέκυψε ἡ Ἱερά Ἀκολουθία τοῦ Μυστηρίου τοῦ Γάμου.
Τό πρῶτο θαῦμα τοῦ Κυρίου μας ἐπετελέσθη ἐνώπιον τῆς Παναγίας Μητρός Του καί τῶν ἁγίων Μαθητῶν Του στό γάμο τῆς Κανᾶ. Δέν ἦταν καί τόσο ἀπαραίτητο νά γίνει τό νερό κρασί, ἀφοῦ σέ πολλούς γάμους τό κατωτέρας ποιότητος κρασί σερβίρεται στό τέλος.
Ὅμως, κατά τόν Ἱερό Χρυσόστομο, ὁ Κύριος ἤθελε στό τέλος τῆς γαμήλιας εὐωχίας νά ὑπάρχει ὁ καλός οἶνος, προϊόν προερχόμενο ἀπό τήν περίσσεια τῆς θείας εὐλογίας τοῦ Κυρίου καί τῆς θαυματουργικῆς μεταποιητικῆς δυνάμεώς Του, ὥστε προϊόντος τοῦ χρόνου νά μή φθείρεται ἡ ἀγάπη τῶν συζύγων, ἀλλά κραταιούμενοι ἀπό τήν ἄκτιστη θεία Χάρη τοῦ Μυστηρίου τοῦ Γάμου, νά χαριτώνονται ἔτι περισσότερο διά βίου καί ὡς καταξιωμένοι ἅγιοι, νά γίνωνται μέλη τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
Νά γιατί δέν πρέπει νά συχηματιζόμαστε μέ τό νεοφανές κοσμικό φρόνημα πού προσπαθεῖ να ἐπηρεάζει τά παιδιά μας. Ἡ ἐλεύθερη συμβίωση, ὁ ἔστω προσωρινός πολιτικός γάμος, ἡ κυοφορία καί οἱ συνοπτικές κοσμικές διαδικασίες βαπτίσεως τοῦ τέκνου καί πιθανόν ἀργότερα τοῦ γάμου, παγώνουν καί ἰσοπεδώνουν τίς ψυχές τῶν παιδιῶν μας. Ἔγκαιρα καί διακριτικά θά πρέπει νά ἐνημερώνουμε τά νέα παιδιά νά μήν ἀρχίζουν ἀνάποδα τή ζωή τους, ἀλλά μέ φρόνημα ὑπακοῆς νά ἀξιοποιοῦν τήν ὑπερδισχιλιετῆ ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας μας πρός ὄφελός τους. Ἀλλά καί ἐάν ἀκόμη ἀνάποδα ἄρχισαν τή ζωή τους, ἄς τούς παρακαλέσουμε διά τῆς μετανοίας τά ἀνάποδα νά τά βάλουν σέ ἐν Χριστῷ σειρά, γιά τό καλό τους καί γιά τό καλό τῆς οἰκογένειάς τους.
Ἅγιοι Πατέρες, πού παρουσιάσατε τήν τηλεοπτική ἐκπομπή τῆς 26ης Μαΐου στό γνωστό Ἀρχονταρίκι, μή μέ παρεξηγήσετε, σᾶς παρακαλῶ υἱκῶς καί ἀδελφικῶς. Γνωρίζετε πολύ καλά πόσο ἀγαποῦμε καί σεβόμαστε Σᾶς τούς ἀγάμους κληρικούς τῆς Ἐκκλησίας μας. Σᾶς θεωροῦμε τίς εἰδικές δυνάμεις στήν πύρινη ἐν Χριστῷ προσευχή καί στό ποιμαντικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ὅμως τόσο ἀπαραίτητο νά καλεῖτε τούς νέους στή «χαρά τοῦ ἔρωτα» ἀπροϋπόθετα - ἔξω ἀπό τή θεόπνευστη, σῴζουσα, θεώνουσα ἱερά Ἀκολουθία τοῦ Γάμου – Εἶναι δυνατόν νά χρησιμοποιεῖτε τά χαρούπια τῶν ψυχολογισμῶν τῶν διαφόρων εἰδῶν ψυχοθεραπευτῶν πρός θεραπεία τῶν παιδιῶν μας, ἀφοῦ σάν Ἐκκλησία κατέχουμε τά πιό θεοδραστικά φάρμακα;
Γιά νά σπουδάσει κανείς οἱαδήποτε ἐπιστήμη ἤ τέχνη, θά πρέπει νά μελετήσει ἀπό πέντε ἕως δέκα χρόνια γιά νά φθάσει στό ἐπίπεδο νά τόν ἐμπιστεύονται, γιατί γνωρίζει πολύ καλά τό ἀντικείμενο τῆς τέχνης ἤ τῆς ἐπιστήμης, πού ἔχει ἄμεση ἤ ἔμμεση σχέση μέ τή ζωή μας.
Ὅταν γίνεται λόγος γιά τήν ἐν Χριστῷ ζωή καί μάλιστα γιά τήν αἰώνια σωτηρία μας, θά πρέπει νά εἴμαστε ἐρασιτέχνες;
Οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας στηριγμένοι σήν Παλαιά καί Καινή Διαθήκη μέ τό φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἔχουν κάνει τόσες ἀναλύσεις καί ἐμβαθύνσεις, πού καταλαβαίνουμε, ὅτι τό θέμα τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας μας χρειάζεται ὑπευθυνότητα, χρόνο, μελέτη, ἄσκηση καί τήν κατάλληλη ἐνημέρωση καί παιδεία ἀπό τούς ἐν Χριστῷ πνευματικούς πατέρες. Γιά τό θέμα τῆς ἐρωτικῆς ζωῆς, τῆς σεξουαλικῆς ζωῆς, τῆς γεννετήσιας λειτουργίας μόνο τά πορνοπεριοδικά, τό πορνοΐντερνετ, ἡ πορνοτηλεόραση ἔχουν τό δικαίωμα νά ἀνοίγουν τά μάτια ὅλων μας καί νά καταστρέφουν τούς πιστούς μας, μικρούς καί μεγάλους μέχρι καί ἄνω τῶν ὀγδόντα ἐτῶν;
Ἐπειδή γνωρίζω ὅτι ἀγαπᾶτε καί οἱ δύο τούς Ἁγίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, Σᾶς ὑπενθυμίζω ἐλάχιστα, ὁ ἐλάχιστος τῶν πρεσβυτέρων, ἀπό τά πάγχρυσα καί ἀδαμάντινα κείμενά τους, πού φνερώνουν τό ἔμπονο, βαθύ καί ἀληθινό ἐνδιαφέρον τους γιά τόν ἄνθρωπο σέ ὅλα τά ἐπίπεδα ζωῆς. Δέν ντρέπονταν νά ἀσχοληθοῦν καί μέ τά θέματα ἠθικῆς μέ τή στενή ἔννοιά της καί μέ τήν εὐρύτερη. Σκύβουν πάνω ἀπό τίς πληγές πού ἐπέφεραν οἱ σαρκικές πτώσεις τῶν ἀνθρώπων, νά τίς πλύνουν, νά τίς ἀπολυμάνουν, νά τίς θεραπεύσουν μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ:
1. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος στόν ΛΗ΄ λόγο του «Εἰς τά Θεοφάνεια», (ΕΠΕ 5,54-56), φωτιζόμενος ἀπό τήν ἄκιστη Θεία Χάρη λέγει τά ἑξῆς χαρακτηριστικά: «Ἀφοῦ ἔπλασε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο μέ τήν προσωπική Του δημιουργική ἐνέργεια, τόν τοποθέτησε στόν Παράδεισο. Τόν τίμησε μέ τό αὐτεξούσιο, γιά νά ἀνήκει τό ἀγαθό σέ ἐκεῖνον πού θά τό ἐπιλέξει δικό του ὄχι λιγότερο ἀπό ὅσο σέ ἐκεῖνον πού τοῦ ἔδωσε τά σπέρματα τοῦ ἀγαθοῦ, τόν ἔκανε γεωργό ἀθανάτων φυτῶν, δηλαδή τῶν θείων ἐνοιῶν καί τῶν πιό ἁπλῶν καί τῶν πιό τελείων, γυμνό ἐξ αἰτίας τῆς ἁπλότητος καί τῆς ζωῆς πού δέν εἶχε πονηρία καί χωρίς κανένα κάλυμμα ἤ πρόβλημα. Διότι τέτοιος ἔπρεπε νά εἶναι ὁ πρῶτος ἄνθρωπος. Καί ὡς ἀντικείμενο τοῦ αὐτεξουσίου τοῦ δίνει τό νόμο. Καί ὁ νόμος ἦταν ἐντολή ἀπό ποιά φυτά μποροῦσε νά φάει καί ποιά δέν ἔπρεπε νά ἀγγίξει. Σέ αὐτά ἀνῆκε τό δένδρο τῆς γνώσεως, τό ὁποῖο οὔτε φυτεύθηκε ἀπό τήν ἀρχή μέ κακό σκοπό, οὔτε ἀπαγορεύθηκε ἀπό φθόνο… Ἀλλά ἦταν καλό ἄν τό δοκίμαζε κανείς στόν κατάλληλο καιρό, δέν ἦταν ὅμως καλό γιά τούς ἀδοκίμαστους ἀκόμη καί τούς πιό λαίμαργους στήν ἐπιθυμία, ὅπως ἡ σκληρή τροφή δέν εἶναι ὠφέλιμη γιά ἐκείνους πού εἶναι ἀκόμη ἀδύνατοι καί ἔχουν ἀνάγκη ἀπό γάλα. Ἀφοῦ ὅμως ἐξ αἰτίας τοῦ φθόνου τοῦ διαβόλου καί τῆς παρακινήσεως τῆς γυναίκας πού ὑπέκυψε σάν πιό ἀδύνατη καί παρακίνησε καί αὐτόν, ὡς ἡ πιό κατάληλη γι’ αὐτό, λησμόνησε τήν ἐντολή πού τοῦ εἶχε δοθεῖ καί νικήθηκε ἀπό τήν προσωρινή γευστική δοκιμή. Ἔτσι διώχθηκε ἀμέσως ἀπό τό δένδρο τῆς ζωῆς, ἀπό τόν παράδεισο καί ἀπό τόν Θεό ἐξ αἰτίας τῆς κακίας του καί ντύθηκε μέ δερμάτινα ἐνδύματα καί σάν πρῶτο ἀποτέλεσμα ἀντιλαμβάνετε τή ντροπή του καί κρύβεται ἀπό τό Θεό. Κερδίζει βέβαια κάτι ἀπό αὐτό, τό ὅτι δηλαδή γίνεται θνητός καί ἔτσι διακόπτεται ἡ ἁμαρτία, γιά νά μή γίνει ἀθάνατο τό κακό. Ἔτσι ἡ τιμωρία μεταβάλλεται σέ φιλανθρωπία. Διότι ἐγώ πιστεύω, λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὅτι ἔτσι τιμωρεῖ ὁ Θεός».
2. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στήν ΙΒ΄ ὁμιλία του τήν Δ΄ Κυριακή τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἐκτός τῶν ἄλλων θεολογικῶν του διασαφήσεων, ἐντοπίζει τό λόγο του στό συγκεκριμένο σαρκικό πάθος: «Ἀκόμα καί αὐτή ἡ θέα προέρχεται ἀπό περιέργεια καί τήν ἀπό αὐτήν ἐπιθυμία. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος καυτηριάζει τήν πονηρή ματιά, γιατί μπορεῖ καί μόνο αὐτή νά ἀνάψει φλόγα καί πτώση πορνική».
Τέλος ἐπιτρέψτε μου, ἅγιοι Πατέρες, νά σᾶς παρακαλέσω νά μή σνομπάρετε τούς ἐγγάμους ἱερεῖς. Σηκώνουν τόσα βάρη, ὅσα δέν φαντάζεσθε. Μετέχουν στά πιό «ταπεινωτικά», σκληρά, πεζά ἔργα τῆς οἰκογενείας τους ἐνίοτε. Ὑφίστανται ξενύχτια ἀπό τίς ἀσταμάτητες παιδικές ἀρρώστιες. Ἀγωνιοῦν γιά τήν ἀντιμετώπιση τῶν παιδικῶν κινδύνων, τῶν μαθησιακῶν καί ἀπείρων ἄλλων προβλημάτων. Οἱ ἁπλοῖ ἔγγαμοι ἱερεῖς δέν ἔχουν τήν ὑποχρέωση παντί τρόπῳ νά παιδαγωγοῦν ἐν Χριστῷ καί στόν τομέα τῆς ἐρωτικῆς ζωῆς, ἐν τῷ Μυστηρίῳ τοῦ γάμου, τά παιδιά τους, τούς ἐνορῖτες τους καί τά πνευματικά τους τέκνα, χάριν τῶν ὁποίων ἄπειρες λαχτάρες καί συμφορές ἔχουμε ὑποστεῖ;
Εἶναι λοιπόν κατά τή γνώμη σας εἶναι ἐφικτή ἡ «χαρά τοῦ ἔρωτα» μετά ἀπό τίς πολλαπλές πίκρες δίκαιες ἤ ἄδικες ἀπό τή σύζυγό τους, τά παιδιά τους, τούς κοσμικούς ἐνδεχομένως συγγενεῖς τους, ἀπό τά πνευματικά παιδιά τους ἀπό τούς προϊσταμένους τους καί ἀπό ὅσους ἄλλους ἐντός καί ἐκτός πνεύματος τῆς Ἐκκλησίας τούς σνομπάρουν. Ἔτσι ὅμως βαθαίνουν οἱ ἐν Χριστῷ ἐμπειρίες τους, ξέρουν ἤ προσπαθοῦν νά σκύβουν τό κεφάλι τους στά μικρά ἤ μεγάλα οἰκογενειακά προβλήματα, ξέρουν ἤ προσπαθοῦν νά ἀρνηθοῦν «τή χαρά τοῦ ἔρωτα» ὅταν οἱ ἀδυσώπητες συνθῆκες τό ἀπαιτοῦν. Τότε δίδεται καί χαρίζεται ἄνωθεν ἡ ἔσω πνευματική χαρά τοῦ θείου ἔρωτα, πού πολλές φορές στή συζήτηση σας στό Ἀρχονταρίκι ὑπαινιχθήκατε. Ὄχι σπάνια ἐπίσης χαρίζεται καί ἡ ἀνθρώπινη χαρισματική χαρά τοῦ ἔρωτα.
Τελειώνοντας ἄς μήν ξεχάσουμε νά παραθέσουμε ἕνα μικρό ἀλλά πολύ ἐνδεικτικό κείμενο τοῦ ἁγίου γέροντος π. Πορφυρίου, τοῦ ὁποίου ἡ πνευματική ἐν Χριστῷ γνώση ἦταν ἀσύλληπτη. Ἀντιγράφουμε ἀπό τό «Ἀνθολόγιο Συμβουλῶν» σελ. 191: «… ξέρεις, αὐτό πού ὀνομάζουν εὐτυχία μέσα στό γάμο ὑπάρχει, ἀλλά ἀπαιτεῖ μιά προϋπόθεση: νά ἔχουν ἀποκτήσει οἱ σύζυγοι πνευματική περιουσία, ἀγαπώντας τό Χριστό καί τηρώντας τίς ἐντολές Του. Ἔτσι θά φτάσουν νά ἀγαπιοῦνται ἀληθινά μεταξύ τους καί νά εἶναι εὐτυχισμένοι. Διαφορετικά, θά εἶναι ψυχικά πτωχοί, δέ θά μποροῦν νά δώσουν ἀγάπη καί θά ἔχουν δαιμονικά προβλήματα, πού θά΄τούς κάνουν δυστηχισμένους…».
Ἐπίσης, ὁ ἅγιος γέροντας π. Ἐφραίμ, ἱδρυτής, τοῦ Κυρίου συνεργήσαντος, δέκα ἐννέα ὀρθοδόξων μοναστηριῶν στίς ΗΠΑ ἔχοντας πλήρη συνείδηση τῆς ἀποστασίας τῶν ἡμερῶν μας, προσφέρει ἀκεραία τή θεανθρώπινη ποιμαντική τόσο στούς ὁμογενεῖς ἀδελφούς μας, ὅσο καί στούς προσηλύτους ἀπό ὅλα τά μέρη τοῦ κόσμου. Γιαυτό καί ἀνθοῦν οἱ Ἱερές Μονές πού ἁγιοπνευματικῶς καθοδηγοῦνται ἀπό τόν ἅγιο γέροντα καί ἀναπαύονται ὅσοι τίς ἐπισκέπτονται. Τόν περασμένο Ὀκτώβρη πού τόν ἐπισκεφθήκαμε συναντήσαμε νέους και νέες, καθώς καί νέα ζευγάρια μέ τίς οἰκογένειές τους πού μέ τήν ὅλη συμπεριφορά τους καί ἐντός καί ἐκτός τῶν Ἱερῶν Μονῶν ἀποπνέουν τήν χαρά καί τήν εὐτυχία τῶν τρισευλογημένων γάμων.
Καί τά τρία παραπάνω κείμενα, καί τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί τοῦ ἁγίου Γέροντος Πορφυρίου ἀποδεικνύουν τή βαθειά ἐκτίμησή τους στό ἀνθρώπινο πρόσωπο καί σέ ὅλες τίς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς του. Δέν εἶναι δυνατόν ξερά, ἀποσπασματικά, πρόχειρα νά συσχηματιζόμαστε μέ τήν κοσμική νοοτροπία γιά νά εὐχαριστήσουμε τίς ἀκοές τῶν συγχρόνων νέων. Ὅλοι οἱ ἅγιοι Πατέρες μας, παλαιότεροι καί σύγχρονοι ὑπῆρξαν ἀπόλυτα διδακτικοί, διακριτικοί καί φλογεροί στήν ὀρθόδοξη ποιμαντική τους. Ἐλεύθερος ὅμως εἶναι καθένας νά κάνει ὅ,τι θέλει ἀναλαμβάνοντας τίς προσωπικές του εὐθύνες καί τίς εὐθύνες τῆς οἰκογενείας του γιά τό τί κατευθύνσεις διαλέγει.
Ἀληθῶς Χριστός Ἀνέστη!
Ἀσπάζομαι τήν δεξιάν Σας,
ἐλάχιστος ἐν πρεσβυτέροις
ἀρχιμ. Σαράντης Σαράντος
Ἐφημέριος Ἱ.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμαρουσίου
(Κατεβάστε το σὲ μορφή pdf γιά εὔκολη ἐκτύπωση πατώντας 2013-06-01 Σχόλια στήν εκπομπή Αρχονταρίκη θέμα η χαρά του έρωτα)
κ. Ἰγνάτιε
Χριστός Ἀνέστη!
Στό Ἀρχονταρίκι τῆς περασμένης Κυριακῆς 26ης Μαΐου τοῦ 2013 εἴδαμε, παρακολουθήσαμε καί ἀπορήσαμε γιά ὅσα διημείφθησαν μεταξύ τῆς Ὑμετέρας Σεβασμιότητος καί τοῦ συνομιλητοῦ Σας πανοσιολογιωτάτου Ἱερομονάχου, τοῦ ὁποίου τό ὄνομα «σεμνύνομαι»νά καταγράψω. Τό θέμα τῆς ἐκπομπῆς ἦταν «ἡ χαρά τοῦ ἔρωτα».
Παράλληλα γιά νά γίνεται ζωντανότερος ὁ διάλογος καί γιά νά ἐμπεδωθεῖ ἀκόμα καί στό μακρυνότερο χωριό τῆς Ἑλλάδος μας, ἀλλά καί τῆς ἁπανταχοῦ οἰκουμένης τό θέμα πού ἀμφότεροι προβάλατε, παρενεβάλλοντο συνεντεύξεις μέ κάποιους νέους καί νέες πού ἐπιβεβαίωναν τό ἀλάνθαστο τοῦ περιεχομένου τῆς συνομιλίας σας.
Ἐπί προσθέτως σκοῦρες ἤ φωτεινότερες ταμπέλες ὑποχρέωναν τόν τηλεθεατή σέ ἀνάγνωση γιά νά μή χαθεῖ τό παραμικρό νόημα καί τό ἐλάχιστο μήνυμα πού προέκυπτε ἑκάστοτε ἀπό τά λεγόμενά σας. Ἡ κύρια ταμπέλα πού ἐπιδιωκόταν νά κολλήσει στά μυαλά καί στίς καρδιές μικρῶν καί μεγάλων τηλεθεατῶν ἦταν: «Ἡ χαρά τοῦ ἔρωτα».
Οὔτε μιά φορά δέν ἀκούστηκε ἀπό ἀμφοτέρους ἡ λέξη γάμος, οὔτε κἄν καί ὑπονοήθηκε. Οὔτε ὁ ἕνας οὔτε ὁ ἄλλος μπορέσατε νά προφέρετε τή λέξη γάμος, ἴσως γιά νά μή κακοχαρακτηρισθεῖτε ἀπό τούς κοσμικούς νέους, ἀγόρια καί κορίτσια πού σᾶς ἄκουγαν καί σᾶς ἔβλεπαν. Ἴσως σκεφτήκατε: στό σπίτι τοῦ κρεμασμένου δέν μιλᾶνε γιά σχοινί…
Λυπούμαστε βέβαια, διότι ἡ ἀποστασία μας, ἡ ἁμαρτωλότητά μας, μικρῶν καί μεγάλων, μᾶς ἔφερε σ’ αὐτό τό ἀδιέξοδο, νά μή μποροῦν τά παιδιά μας νά κάνουν γάμο λόγῳ τῆς δεινῆς κρίσεως. Ἡ ἀφροσύνη μας, ὁ σπάταλος παρελθών βίος μας, ἡ ὄντως βαρειά ἔνοχη ἀνοχή ὅλων μας στή βδελυκτή γιά τό Θεό πορνεία, στή μοιχεία, στήν ἀσυγχώρητη, κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, ὁμοφυλοφιλία, στίς χιλιάδες ἐκτρώσεις, ἔδωσε τά δικαιώματα στούς ντόπιους καί ξένους δυνάστες νά μᾶς ποδοπατοῦν, νά μᾶς γκρεμίζουν τήν πολυτίμητη ἁγία ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας, νά ἐξευτελίζουν τή μοναδική θεανθρώπινη παιδεία μας καί νά ἐκποιοῦν ἀδίστακτα ὅλον τό δημόσιο, τόν ἰδιωτικό καί πολιτιστικό πλοῦτο μας.
Ὁ ἅγιος Ἐθναπόστολος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ἔλεγε στούς ὑπόδουλους ραγιάδες προγόνους μας, ὅτι οἱ Τοῦρκοι κατακτητές ὅλα μποροῦν νά σᾶς τά πάρουν. Τό Χριστό καί τήν ψυχή σας κανένας δέν μπορεῖ νά σᾶς πάρει, ἄν σεῖς οἱ ἴδιοι δέν τούς τά δώσετε. Ἔτσι κράτησαν τήν ἁγία μοναδικότητα τῆς ὀρθοδόξου ἀκαταβλήτου πίστεως.
Ἀπορῶ καί ἐξίσταμαι, σεβαστοί ἅγιοι πατέρες! Κατά τήν ἱερά διακονία Σας στό τρισευλογημένο Μυστήριο, τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως πού ἐπιτελεῖτε, χειρίζεσθε τούς νέους καί τίς νέες μας μέ τά κοσμικά κριτήρια τῆς ψυχαναγκαστικῆς νοοτροπίας τῶν ψυχολόγων καί διαφόρων εἰδῶν ψυχοθεραπευτῶν; Ἐφόσον οἱ κοσμικοί ψυχοθεραπευτές δέν γνωρίζουν τήν παντοδύναμη ἄκτιστη Χάρη πού καταξιώνει ὅλες τίς θεανθρώπινες λειτουργίες, τί ἄλλο μποροῦν νά συμβουλεύουν παρά νά νομιμοποιοῦν ἀπροϋπόθετα καί νά συγκατατίθενται ἀναγκαστικά στά ἀνθρώπινα πάθη; Τά θεωροῦν μάλιστα ὡς κατά φύσιν ἀρετές. Ὅμως μέ τήν πολλαπλῆ χρήση καί ἐναλλαγή τῶν ἐρωτικῶν συντρόφων βουλιάζει ὁ νέος στήν αὐξανόμενη καί ὀγκούμενη κατάθλιψη, φυσικό ὑποπροϊόν τῆς ἁμαρτίας, κατά τούς φιλόθεους καί φιλανθρωπότατους ἁγίους Πατέρες.
Σεβαστοί πατέρες, ἀπορῶ καί ἐξίσταμαι γιά τίς ἐπί μέρους χτυπητές ψυχολογικές φράσεις, τούς ὅρους καί τίς μεθόδους πού δανείζεσθε ἀπό τούς οὐμανιστές, τάχα ἐπιστήμονες, γιά νά ἀμνηστεύσετε τά πολλαπλᾶ πάθη τῶν σαρκικῶν πτώσεων καί νά ἐνθαρρύνετε τούς νέους νά μήν ἀνησυχοῦν, ἐνῷ λιμνάζουν καί σαπίζουν παθητικά μέσα «στή χαρά τοῦ ἔρωτα».
Ταπεινῶς φρονῶ, ὅτι ἡ κορύφωση τοῦ τηλεοπτικοῦ δράματος τῆς 26ης Μαΐου στό Ἀρχονταρίκι βρίσκεται στόν εὐτελισμό τῶν παραδοσιακῶν ἱερέων - πνευματικῶν, πού ἐπειδή, κατά τήν ἐκτίμησή σας, δέν κατάφεραν νά ζήσουν τή «χαρά τοῦ ἔρωτα», μπερδεμένοι οἱ ἴδιοι προσπαθοῦν νά ἐπιβάλουν τά ἀπωθημένα τους στούς ἄλλους. Ὁ νοσηρός γεροντισμός βασανίζει σαδιστικά τούς νέους πού θέλουν οἱ γέροντες νά πατρονάρουν, καθώς ἰσχυρίζεσθε, καί τούς πειθαναγκάζει τούς νέους σέ ἀνέραστες ψυχαναγκαστικές νοσηρές καταστάσεις.
Σεβαστοί πατέρες, δικαίωμά σας εἶναι νά λέτε αὐτά πού λέτε καί νά θεωρεῖτε τούς ἄλλους ἱερεῖς ἀγράμματους, ἀνέραστους ἀνώριμους, ἄσχετους μέ τήν ἐν Χριστῷ πνευματική ἄσκηση. Ἐπιτρέψατέ μας ὡστόσο νά σᾶς ἐκφράσουμε τό βαθύτατο πόνο μας, γιατί, ἐνῷ θά ἔπρεπε ὡς ἄγαμοι διακριτικοί Κυρηναῖοι νά συμπαρίστασθε στό σκληρό ἀγῶνα τῶν μαχίμων ἐφημερίων τῆς ἁγίας Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας μας, στόν ἀγῶνα γιά τήν προσφορά τῆς καλῆς ἐν Χριστῷ παιδείας στά παιδιά μας, στά ἐγγόνια μας καί στά βαρυανασαίνοντα πνευματικά μας τέκνα, ὅμως διαλέγετε νά τούς δημιουργεῖτε ἄλλας ἀκοάς, ἄλλες εἰκόνες, ἄλλους δρόμους ἀσύμβατους μέ τή δοκιμασμένη θεανθρώπινη Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ὅλο τό πνεῦμα τῆς ἁγίας ὀρθόδοξης θεανθρωπολογίας μας εἶναι σταυροαναστάσιμο. Χωρίς Σταυρό, χωρίς σκληρό, ἤπιο ἤ ἀνένδοτο ἐν Χριστῷ πνευματικό ἀγῶνα κατά τῶν σαρκικῶν παθῶν, οὔτε στά βιωτικά ὁ νέος ἤ ἡ νέα μποροῦν νά προκόψουν, οὔτε κατά μείζονα λόγο νά πορεύονται στήν ἐν Χριστῷ θέωση πού εἶναι καί ὁ ὕψιστος προορισμός καί τῶν ἐγγάμων καί τῶν ἀγάμων ἀνδρῶν καί γυναικῶν Χριστιανῶν.
Ὁ Μέγας Βασίλειος μέ τούς αὐστηρότατους Ἱερούς Κανόνες του κατά τῶν σαρκικῶν παθῶν ἦταν ἀνέραστος κατά Θεόν καί σαδιστής στήν ποιμαντική συμπεριφορά του πρός τούς νέους; Ἦταν ἄμοιρος τῆς φλογερῆς ἀγάπης πρός τόν Χριστό καί πρός τόν ἄνθρωπο;
Πάντως, ἐφόσον δημοσίως διακηρύσσετε τά ἀσύμβατα μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη μας, εἴμαστε ὑποχρεωμένοι μολονότι οἱ ἐλάχιστοι, καί οἱ χειρότεροι ποιμένες τοῦ Χριστοῦ νά ἐνημερώνουμε μικρούς καί μεγάλους γιά τίς γραμμές σας.
Μόνο μέσα στό ἱερό Μυστήριο τοῦ γάμου καταξιώνεται, χριστοποιεῖται, χαλυβδώνεται ἡ χαρά τοῦ ἔρωτα. Μόνο μέσα στό ὄγδοο μυστήριο τῆς ἁγίας ἐν Χριστῷ Παρθενίας καταξιώνεται ὁ ἐν Χριστῷ ἄγαμος ἤ ἡ ἐν Χριστῷ ἄγαμη παρθένος καί ζοῦν τό θεῖο ἔρωτα.
Ὅλα τά ἄλλα ἐπιχειρήματα καί εὐφυολογήματα ἐκτρέπουν τούς ἀνθρώπους στούς ἀτομικούς φιλοσοφικούς κρημνούς κατά τόν ἅγιο Ἰουστῖνο Πόποβιτς, καί τούς ὁδηγοῦν ἀργά ἤ γρήγορα στό χάος καί στή δυστυχία.
Γνωρίζουμε κοπέλλες σάν τά κρῦα νερά καί παληκάρια πού ἀντιστάθηκαν στίς πιέσεις γιά προγαμιαίες σχέσεις. Ἀφοῦ δυνατά, θερμά ἀγαπιώμαστε, γιατί νά μήν ὁλοκληρώσουμε τίς σχέσεις μας, ἰσχυρίζονται κάποιοι ἄλλοι. Ἀφοῦ ἀντιστάθηκαν διακριτικά καί σθεναρά, πέτυχαν μετά τό χαρισματικώτατο Μυστήριο τοῦ Γάμου τή χαρά τοῦ ἔρωτα μέ τίς εὐχές τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας μας καί τοῦ πνευματικοῦ τους πατρός. Ὁ προηγούμενος ἀγώνας γιά τήν καθαρότητα προετοίμασε τό θαῦμα τοῦ Γάμου τῆς Κανᾶ.
Στά πρόσωπα τῶν νέων ἀγοριῶν καί νέων κοριστιῶν, πού τούς παίρνατε συνέντευξη στό δρόμο γιά ἕνα τόσο σπουδαῖο θέμασέξ - ἐρωτική σχέση, διακρίναμε ἕνα χαμόγελο ἀμηχανίας. Ἴσως δέν περίμεναν νά κατέβει στό πεζοδρόμιο ἕνα θέμα πού μύχια καί ἀρχετυπικά τό θεωροῦν πολύ σημαντικό, ἔστω καί ἄν δέν ξέρουν ἤ δέν μποροῦν νά τό διαχειρισθοῦν σωστά, χριστιανικά. Γιαυτό καί ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας ἀπό τούς πρώτους χριστιανικούς αἰῶνες ἀνήγαγε τήν ἐρωτική σχέση στό ἐπίπεδο ἑνός ἐξαιρετικοῦ κατά πάντα ἱεροῦ Μυστηρίου πού συγκεφαλαιώνει ὁλοκληρη τή ζωή τῶν νεονύμφων, τῶν τέκνων, ἐγγόνων κτλ καί τούς συνενώνει στό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, μέ Μακαρία Κεφαλή τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστό καί μέλη Του τούς νεονύμφους καί ὅλους τούς μύριους ὀρθοδόξως βαπτισμένους χριστιανούς. Θησαυροί πολυτιμότατοι τό Εὐαγγελικό καί Ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τοῦ Γάμου ἀπό τά ὁποῖα προέκυψε ἡ Ἱερά Ἀκολουθία τοῦ Μυστηρίου τοῦ Γάμου.
Τό πρῶτο θαῦμα τοῦ Κυρίου μας ἐπετελέσθη ἐνώπιον τῆς Παναγίας Μητρός Του καί τῶν ἁγίων Μαθητῶν Του στό γάμο τῆς Κανᾶ. Δέν ἦταν καί τόσο ἀπαραίτητο νά γίνει τό νερό κρασί, ἀφοῦ σέ πολλούς γάμους τό κατωτέρας ποιότητος κρασί σερβίρεται στό τέλος.
Ὅμως, κατά τόν Ἱερό Χρυσόστομο, ὁ Κύριος ἤθελε στό τέλος τῆς γαμήλιας εὐωχίας νά ὑπάρχει ὁ καλός οἶνος, προϊόν προερχόμενο ἀπό τήν περίσσεια τῆς θείας εὐλογίας τοῦ Κυρίου καί τῆς θαυματουργικῆς μεταποιητικῆς δυνάμεώς Του, ὥστε προϊόντος τοῦ χρόνου νά μή φθείρεται ἡ ἀγάπη τῶν συζύγων, ἀλλά κραταιούμενοι ἀπό τήν ἄκτιστη θεία Χάρη τοῦ Μυστηρίου τοῦ Γάμου, νά χαριτώνονται ἔτι περισσότερο διά βίου καί ὡς καταξιωμένοι ἅγιοι, νά γίνωνται μέλη τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
Νά γιατί δέν πρέπει νά συχηματιζόμαστε μέ τό νεοφανές κοσμικό φρόνημα πού προσπαθεῖ να ἐπηρεάζει τά παιδιά μας. Ἡ ἐλεύθερη συμβίωση, ὁ ἔστω προσωρινός πολιτικός γάμος, ἡ κυοφορία καί οἱ συνοπτικές κοσμικές διαδικασίες βαπτίσεως τοῦ τέκνου καί πιθανόν ἀργότερα τοῦ γάμου, παγώνουν καί ἰσοπεδώνουν τίς ψυχές τῶν παιδιῶν μας. Ἔγκαιρα καί διακριτικά θά πρέπει νά ἐνημερώνουμε τά νέα παιδιά νά μήν ἀρχίζουν ἀνάποδα τή ζωή τους, ἀλλά μέ φρόνημα ὑπακοῆς νά ἀξιοποιοῦν τήν ὑπερδισχιλιετῆ ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας μας πρός ὄφελός τους. Ἀλλά καί ἐάν ἀκόμη ἀνάποδα ἄρχισαν τή ζωή τους, ἄς τούς παρακαλέσουμε διά τῆς μετανοίας τά ἀνάποδα νά τά βάλουν σέ ἐν Χριστῷ σειρά, γιά τό καλό τους καί γιά τό καλό τῆς οἰκογένειάς τους.
Ἅγιοι Πατέρες, πού παρουσιάσατε τήν τηλεοπτική ἐκπομπή τῆς 26ης Μαΐου στό γνωστό Ἀρχονταρίκι, μή μέ παρεξηγήσετε, σᾶς παρακαλῶ υἱκῶς καί ἀδελφικῶς. Γνωρίζετε πολύ καλά πόσο ἀγαποῦμε καί σεβόμαστε Σᾶς τούς ἀγάμους κληρικούς τῆς Ἐκκλησίας μας. Σᾶς θεωροῦμε τίς εἰδικές δυνάμεις στήν πύρινη ἐν Χριστῷ προσευχή καί στό ποιμαντικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ὅμως τόσο ἀπαραίτητο νά καλεῖτε τούς νέους στή «χαρά τοῦ ἔρωτα» ἀπροϋπόθετα - ἔξω ἀπό τή θεόπνευστη, σῴζουσα, θεώνουσα ἱερά Ἀκολουθία τοῦ Γάμου – Εἶναι δυνατόν νά χρησιμοποιεῖτε τά χαρούπια τῶν ψυχολογισμῶν τῶν διαφόρων εἰδῶν ψυχοθεραπευτῶν πρός θεραπεία τῶν παιδιῶν μας, ἀφοῦ σάν Ἐκκλησία κατέχουμε τά πιό θεοδραστικά φάρμακα;
Γιά νά σπουδάσει κανείς οἱαδήποτε ἐπιστήμη ἤ τέχνη, θά πρέπει νά μελετήσει ἀπό πέντε ἕως δέκα χρόνια γιά νά φθάσει στό ἐπίπεδο νά τόν ἐμπιστεύονται, γιατί γνωρίζει πολύ καλά τό ἀντικείμενο τῆς τέχνης ἤ τῆς ἐπιστήμης, πού ἔχει ἄμεση ἤ ἔμμεση σχέση μέ τή ζωή μας.
Ὅταν γίνεται λόγος γιά τήν ἐν Χριστῷ ζωή καί μάλιστα γιά τήν αἰώνια σωτηρία μας, θά πρέπει νά εἴμαστε ἐρασιτέχνες;
Οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας στηριγμένοι σήν Παλαιά καί Καινή Διαθήκη μέ τό φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἔχουν κάνει τόσες ἀναλύσεις καί ἐμβαθύνσεις, πού καταλαβαίνουμε, ὅτι τό θέμα τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας μας χρειάζεται ὑπευθυνότητα, χρόνο, μελέτη, ἄσκηση καί τήν κατάλληλη ἐνημέρωση καί παιδεία ἀπό τούς ἐν Χριστῷ πνευματικούς πατέρες. Γιά τό θέμα τῆς ἐρωτικῆς ζωῆς, τῆς σεξουαλικῆς ζωῆς, τῆς γεννετήσιας λειτουργίας μόνο τά πορνοπεριοδικά, τό πορνοΐντερνετ, ἡ πορνοτηλεόραση ἔχουν τό δικαίωμα νά ἀνοίγουν τά μάτια ὅλων μας καί νά καταστρέφουν τούς πιστούς μας, μικρούς καί μεγάλους μέχρι καί ἄνω τῶν ὀγδόντα ἐτῶν;
Ἐπειδή γνωρίζω ὅτι ἀγαπᾶτε καί οἱ δύο τούς Ἁγίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, Σᾶς ὑπενθυμίζω ἐλάχιστα, ὁ ἐλάχιστος τῶν πρεσβυτέρων, ἀπό τά πάγχρυσα καί ἀδαμάντινα κείμενά τους, πού φνερώνουν τό ἔμπονο, βαθύ καί ἀληθινό ἐνδιαφέρον τους γιά τόν ἄνθρωπο σέ ὅλα τά ἐπίπεδα ζωῆς. Δέν ντρέπονταν νά ἀσχοληθοῦν καί μέ τά θέματα ἠθικῆς μέ τή στενή ἔννοιά της καί μέ τήν εὐρύτερη. Σκύβουν πάνω ἀπό τίς πληγές πού ἐπέφεραν οἱ σαρκικές πτώσεις τῶν ἀνθρώπων, νά τίς πλύνουν, νά τίς ἀπολυμάνουν, νά τίς θεραπεύσουν μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ:
1. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος στόν ΛΗ΄ λόγο του «Εἰς τά Θεοφάνεια», (ΕΠΕ 5,54-56), φωτιζόμενος ἀπό τήν ἄκιστη Θεία Χάρη λέγει τά ἑξῆς χαρακτηριστικά: «Ἀφοῦ ἔπλασε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο μέ τήν προσωπική Του δημιουργική ἐνέργεια, τόν τοποθέτησε στόν Παράδεισο. Τόν τίμησε μέ τό αὐτεξούσιο, γιά νά ἀνήκει τό ἀγαθό σέ ἐκεῖνον πού θά τό ἐπιλέξει δικό του ὄχι λιγότερο ἀπό ὅσο σέ ἐκεῖνον πού τοῦ ἔδωσε τά σπέρματα τοῦ ἀγαθοῦ, τόν ἔκανε γεωργό ἀθανάτων φυτῶν, δηλαδή τῶν θείων ἐνοιῶν καί τῶν πιό ἁπλῶν καί τῶν πιό τελείων, γυμνό ἐξ αἰτίας τῆς ἁπλότητος καί τῆς ζωῆς πού δέν εἶχε πονηρία καί χωρίς κανένα κάλυμμα ἤ πρόβλημα. Διότι τέτοιος ἔπρεπε νά εἶναι ὁ πρῶτος ἄνθρωπος. Καί ὡς ἀντικείμενο τοῦ αὐτεξουσίου τοῦ δίνει τό νόμο. Καί ὁ νόμος ἦταν ἐντολή ἀπό ποιά φυτά μποροῦσε νά φάει καί ποιά δέν ἔπρεπε νά ἀγγίξει. Σέ αὐτά ἀνῆκε τό δένδρο τῆς γνώσεως, τό ὁποῖο οὔτε φυτεύθηκε ἀπό τήν ἀρχή μέ κακό σκοπό, οὔτε ἀπαγορεύθηκε ἀπό φθόνο… Ἀλλά ἦταν καλό ἄν τό δοκίμαζε κανείς στόν κατάλληλο καιρό, δέν ἦταν ὅμως καλό γιά τούς ἀδοκίμαστους ἀκόμη καί τούς πιό λαίμαργους στήν ἐπιθυμία, ὅπως ἡ σκληρή τροφή δέν εἶναι ὠφέλιμη γιά ἐκείνους πού εἶναι ἀκόμη ἀδύνατοι καί ἔχουν ἀνάγκη ἀπό γάλα. Ἀφοῦ ὅμως ἐξ αἰτίας τοῦ φθόνου τοῦ διαβόλου καί τῆς παρακινήσεως τῆς γυναίκας πού ὑπέκυψε σάν πιό ἀδύνατη καί παρακίνησε καί αὐτόν, ὡς ἡ πιό κατάληλη γι’ αὐτό, λησμόνησε τήν ἐντολή πού τοῦ εἶχε δοθεῖ καί νικήθηκε ἀπό τήν προσωρινή γευστική δοκιμή. Ἔτσι διώχθηκε ἀμέσως ἀπό τό δένδρο τῆς ζωῆς, ἀπό τόν παράδεισο καί ἀπό τόν Θεό ἐξ αἰτίας τῆς κακίας του καί ντύθηκε μέ δερμάτινα ἐνδύματα καί σάν πρῶτο ἀποτέλεσμα ἀντιλαμβάνετε τή ντροπή του καί κρύβεται ἀπό τό Θεό. Κερδίζει βέβαια κάτι ἀπό αὐτό, τό ὅτι δηλαδή γίνεται θνητός καί ἔτσι διακόπτεται ἡ ἁμαρτία, γιά νά μή γίνει ἀθάνατο τό κακό. Ἔτσι ἡ τιμωρία μεταβάλλεται σέ φιλανθρωπία. Διότι ἐγώ πιστεύω, λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὅτι ἔτσι τιμωρεῖ ὁ Θεός».
2. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στήν ΙΒ΄ ὁμιλία του τήν Δ΄ Κυριακή τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἐκτός τῶν ἄλλων θεολογικῶν του διασαφήσεων, ἐντοπίζει τό λόγο του στό συγκεκριμένο σαρκικό πάθος: «Ἀκόμα καί αὐτή ἡ θέα προέρχεται ἀπό περιέργεια καί τήν ἀπό αὐτήν ἐπιθυμία. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος καυτηριάζει τήν πονηρή ματιά, γιατί μπορεῖ καί μόνο αὐτή νά ἀνάψει φλόγα καί πτώση πορνική».
Τέλος ἐπιτρέψτε μου, ἅγιοι Πατέρες, νά σᾶς παρακαλέσω νά μή σνομπάρετε τούς ἐγγάμους ἱερεῖς. Σηκώνουν τόσα βάρη, ὅσα δέν φαντάζεσθε. Μετέχουν στά πιό «ταπεινωτικά», σκληρά, πεζά ἔργα τῆς οἰκογενείας τους ἐνίοτε. Ὑφίστανται ξενύχτια ἀπό τίς ἀσταμάτητες παιδικές ἀρρώστιες. Ἀγωνιοῦν γιά τήν ἀντιμετώπιση τῶν παιδικῶν κινδύνων, τῶν μαθησιακῶν καί ἀπείρων ἄλλων προβλημάτων. Οἱ ἁπλοῖ ἔγγαμοι ἱερεῖς δέν ἔχουν τήν ὑποχρέωση παντί τρόπῳ νά παιδαγωγοῦν ἐν Χριστῷ καί στόν τομέα τῆς ἐρωτικῆς ζωῆς, ἐν τῷ Μυστηρίῳ τοῦ γάμου, τά παιδιά τους, τούς ἐνορῖτες τους καί τά πνευματικά τους τέκνα, χάριν τῶν ὁποίων ἄπειρες λαχτάρες καί συμφορές ἔχουμε ὑποστεῖ;
Εἶναι λοιπόν κατά τή γνώμη σας εἶναι ἐφικτή ἡ «χαρά τοῦ ἔρωτα» μετά ἀπό τίς πολλαπλές πίκρες δίκαιες ἤ ἄδικες ἀπό τή σύζυγό τους, τά παιδιά τους, τούς κοσμικούς ἐνδεχομένως συγγενεῖς τους, ἀπό τά πνευματικά παιδιά τους ἀπό τούς προϊσταμένους τους καί ἀπό ὅσους ἄλλους ἐντός καί ἐκτός πνεύματος τῆς Ἐκκλησίας τούς σνομπάρουν. Ἔτσι ὅμως βαθαίνουν οἱ ἐν Χριστῷ ἐμπειρίες τους, ξέρουν ἤ προσπαθοῦν νά σκύβουν τό κεφάλι τους στά μικρά ἤ μεγάλα οἰκογενειακά προβλήματα, ξέρουν ἤ προσπαθοῦν νά ἀρνηθοῦν «τή χαρά τοῦ ἔρωτα» ὅταν οἱ ἀδυσώπητες συνθῆκες τό ἀπαιτοῦν. Τότε δίδεται καί χαρίζεται ἄνωθεν ἡ ἔσω πνευματική χαρά τοῦ θείου ἔρωτα, πού πολλές φορές στή συζήτηση σας στό Ἀρχονταρίκι ὑπαινιχθήκατε. Ὄχι σπάνια ἐπίσης χαρίζεται καί ἡ ἀνθρώπινη χαρισματική χαρά τοῦ ἔρωτα.
Τελειώνοντας ἄς μήν ξεχάσουμε νά παραθέσουμε ἕνα μικρό ἀλλά πολύ ἐνδεικτικό κείμενο τοῦ ἁγίου γέροντος π. Πορφυρίου, τοῦ ὁποίου ἡ πνευματική ἐν Χριστῷ γνώση ἦταν ἀσύλληπτη. Ἀντιγράφουμε ἀπό τό «Ἀνθολόγιο Συμβουλῶν» σελ. 191: «… ξέρεις, αὐτό πού ὀνομάζουν εὐτυχία μέσα στό γάμο ὑπάρχει, ἀλλά ἀπαιτεῖ μιά προϋπόθεση: νά ἔχουν ἀποκτήσει οἱ σύζυγοι πνευματική περιουσία, ἀγαπώντας τό Χριστό καί τηρώντας τίς ἐντολές Του. Ἔτσι θά φτάσουν νά ἀγαπιοῦνται ἀληθινά μεταξύ τους καί νά εἶναι εὐτυχισμένοι. Διαφορετικά, θά εἶναι ψυχικά πτωχοί, δέ θά μποροῦν νά δώσουν ἀγάπη καί θά ἔχουν δαιμονικά προβλήματα, πού θά΄τούς κάνουν δυστηχισμένους…».
Ἐπίσης, ὁ ἅγιος γέροντας π. Ἐφραίμ, ἱδρυτής, τοῦ Κυρίου συνεργήσαντος, δέκα ἐννέα ὀρθοδόξων μοναστηριῶν στίς ΗΠΑ ἔχοντας πλήρη συνείδηση τῆς ἀποστασίας τῶν ἡμερῶν μας, προσφέρει ἀκεραία τή θεανθρώπινη ποιμαντική τόσο στούς ὁμογενεῖς ἀδελφούς μας, ὅσο καί στούς προσηλύτους ἀπό ὅλα τά μέρη τοῦ κόσμου. Γιαυτό καί ἀνθοῦν οἱ Ἱερές Μονές πού ἁγιοπνευματικῶς καθοδηγοῦνται ἀπό τόν ἅγιο γέροντα καί ἀναπαύονται ὅσοι τίς ἐπισκέπτονται. Τόν περασμένο Ὀκτώβρη πού τόν ἐπισκεφθήκαμε συναντήσαμε νέους και νέες, καθώς καί νέα ζευγάρια μέ τίς οἰκογένειές τους πού μέ τήν ὅλη συμπεριφορά τους καί ἐντός καί ἐκτός τῶν Ἱερῶν Μονῶν ἀποπνέουν τήν χαρά καί τήν εὐτυχία τῶν τρισευλογημένων γάμων.
Καί τά τρία παραπάνω κείμενα, καί τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί τοῦ ἁγίου Γέροντος Πορφυρίου ἀποδεικνύουν τή βαθειά ἐκτίμησή τους στό ἀνθρώπινο πρόσωπο καί σέ ὅλες τίς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς του. Δέν εἶναι δυνατόν ξερά, ἀποσπασματικά, πρόχειρα νά συσχηματιζόμαστε μέ τήν κοσμική νοοτροπία γιά νά εὐχαριστήσουμε τίς ἀκοές τῶν συγχρόνων νέων. Ὅλοι οἱ ἅγιοι Πατέρες μας, παλαιότεροι καί σύγχρονοι ὑπῆρξαν ἀπόλυτα διδακτικοί, διακριτικοί καί φλογεροί στήν ὀρθόδοξη ποιμαντική τους. Ἐλεύθερος ὅμως εἶναι καθένας νά κάνει ὅ,τι θέλει ἀναλαμβάνοντας τίς προσωπικές του εὐθύνες καί τίς εὐθύνες τῆς οἰκογενείας του γιά τό τί κατευθύνσεις διαλέγει.
Ἀληθῶς Χριστός Ἀνέστη!
Ἀσπάζομαι τήν δεξιάν Σας,
ἐλάχιστος ἐν πρεσβυτέροις
ἀρχιμ. Σαράντης Σαράντος
Ἐφημέριος Ἱ.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμαρουσίου
(Κατεβάστε το σὲ μορφή pdf γιά εὔκολη ἐκτύπωση πατώντας 2013-06-01 Σχόλια στήν εκπομπή Αρχονταρίκη θέμα η χαρά του έρωτα)
.jpg)
.png)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου